.png)
AŚKA BOROF
absolwentka ASP w Gdańsku, stypendystka kulturalna miasta Gdańsk. Od lat pasjonuje się sztuką i muzyką ludową. Współtworzyła zespół śpiewaczy Trzycórki, a obecnie Odłam ŹdŹbło. Zajmuje się śpiewem i performansem odnoszącym się do tradycji i obrzędów ludowych. W swojej twórczości przedstawia trendy w modzie (cykl obrazów “Dziewczyny z autobusu”), zabobony dotyczące kobiet w ciąży (wycinanka), zwyczaje ludowe (haft), degradację środowiska (makatki) oraz życie mieszkańców Górek Zachodnich.
https://www.facebook.com/askaborof
NATALIA CHYLIŃSKA
artystka Amareya Theatre & Guests, wiceprezeska Stowarzyszenia Amareya Art, dwukrotna stypendystka Miasta Gdańska. W działaniach artystycznych porusza się pomiędzy pracą (z) ciałem/ruchem, tekstem, materiałem dźwiękowym i wizualnym. Ostatnie spektakle i projekty: “Home-Flight-Home”『 家－逃亡－家』(2020), „(Po)głosy: Pomosty między Polską i Japonią” (2019, reż. K. Pastuszak, muzyka: Natalia Chylińska), “W ramach tańca: Wrzeszcz” (Fundacja Polka dot), “Anatomia procesu” w ramach Stypendium Kulturalnego Miasta Gdańsk, “Niewidzialne miasta 3.0”, warsztaty ruchowe dla osób z chorobą Parkinsona, warsztaty Amareya_LAB. Współpracuje z Menoko Mosmos (Stowarzyszenie Kobiet Ajnu, Sapporo) i prof. Hiroshim Maruyamą (CEMiPoS), współtworząc spektakle z udziałem kobiet Ajnu.
SZYMON GREDŻUK
absolwent japonistyki i doktor nauk humanistycznych w zakresie
kulturoznawstwa porównawczego. Szczególnie interesuje się peryferiami Wysp Japońskich, czyli kulturą Riukiuańczyków i Ajnu, historią kontaktów międzykulturowych, a także wzajemnym wpływem morza i kultury. Badał m.in. podwodne struktury wyspy Yonaguni, międzynarodowe legendy związane z podróżą Maurycego Beniowskiego czy teatr okinawski kumiodori.
KAROLINA JÓŹWIAK
fotografka, która w swojej pracy łączy komercję i sztukę. Ukończyła filozofię na Uniwersytecie Warszawskim oraz International Centre of Photography w Nowym Jorku. Karolina specjalizuje się głównie w fotografii dokumentalnej, portretowej, teatralnej oraz fotosach i werkach. Głównym tematem jej fotografii jest człowiek. Stara się obserwować jego naturę dokumentując jednocześnie upływający czasu. Fotografując, doświadcza zachwytu i tęsknoty. W efekcie jej prace są próbą stworzenia wizualnej pamięci. Karolina współpracuje m.in. z Teatrem Dramatycznym w Warszawie, Teatrem Polskim w Bydgoszczy, Strefą WolnoSłową, Komuną/Warszawa, Festiwalem Ciało/Umysł, Radiem RMF FM. Innym aspektem jej pracy jest portretowanie ludzi kultury, aktorów i artystów. Zaufali jej m.in. Maja Komorowska, Halina Łabonarska, Danuta Stenka, Piotr Fronczewski, Artur Andrus czy najstarsza polska drag queen Lulla La Polaca.
www.facebook.com/karolinajozwiakphoto
www.instagram.com/karolinajozwiakphoto
KYŌKO KAGAYA
artystka i aktywistka Ajnu, mieszka w Sapporo. Została adoptowana przez japońskie małżeństwo po tym, jak przez 2 lata i 8 miesięcy wychowywała się w domu dziecka. Po ukończeniu gimnazjum, przez wiele lat pracowała w domu dla osób z niepełnosprawnością. Swoją tożsamość ajnuską potwierdziła w wieku 50 lat. Od tego czasu poświęciła się nauce historii i kultury Ajnu, w tym - tańców, pieśni i haftowania. Dziś sama szyje i haftuje stroje ajnuskie i specjalizuje się w tradycyjnych ajnuskich potrawach. Uczestniczyła m.in. w wystawie potraw ajnuskich na międzynarodowym spotkaniu w Turynie we Włoszech w 2018 roku, zorganizowanym przez Slow Food International. W 2019 roku wystąpiła we wspólnym spektaklu Teatru Amareya i Menoko Mosmos „(Po)głosy:Pomosty między Polską i Japonią” w reżyserii Katarzyny Pastuszak i Natalii Chylińskiej.
TSUGUMI MATSUDAIRA
artystka Ajnu, na co dzień pracuje w miejskiej instytucji kultury Ajnu - Pirka Kotan w Sapporo. Odkąd pamięta, brała udział w wydarzeniach związanych z kulturą Ajnu, podczas których jej matka wykonywała tradycyjne tańce i pieśni ajnuskie. W 2017 roku została zaproszona do spektaklu “Nomadka” zespołu Amareya Theatre & Guests (reż. K. Pastuszak). W 2018 roku brała udział w trzech międzynarodowych wydarzeniach: w programie wymiany młodzieży pomiędzy rdzennymi ludami w Japonii Hokkaido i na Hawajach; w pokazach tradycyji kulinarnych Ajnu na “Terra Madre” (International Slow Food Festival) pod patronatem Slow Food GrassRoots Organization w Turynie we Włoszech, oraz w pokazach spektaklu “Nomadka” Amareya & Guests w Krakowie, Poznaniu i Gdańsku.
KIMIKO NARAKI
artystka ajnuska, z pochodzenia Karafuto Ajnu (grupa Ajnów zamieszkujących Sachalin). Tuż po II Wojnie Światowej jej matka została przymusowo przesiedlona na Hokkaido z Sachalinu wraz z jej rodzeństwem. Kimiko nie mogła się ujawnić jako osoba pochodzenia Ajnu do 50 roku życia, kiedy to zaczęła haftować, aby zarobić na życie. Od tego czasu stała się pionierką odrodzenia haftu Karafuto Ajnu i zyskała uznanie wśród rzemieślników na całym świecie. Umiejętnie gra również na tradycyjnych instrumentach, takich jak kaani mufkun (harfa żydowska) i tonkori (instrument pięciostrunowy), a także zbiera rośliny jadalne i zioła. Jest wiceprzewodniczącą Stowarzyszenia Ajnu Karafuto i członkinią zarządu Menoko Mosmos (Stowarzyszenia Kobiet Ainu). Jej ostatnie prace obejmują: spektakl „Ainu Mosir - Ainu Womb: Stories from Ainu Women" w reżyserii Katarzyny Pastuszak, 2018; spektakl "(Po)głosy: Pomosty między Polską i Japonią" w reżyserii Katarzyny Pastuszak i Natalii Chylińskiej, 2019; Ręcznie haftowane wzory: „Enchiew SuuKawka [rękodzieło kobiety Karafuto Ajnu] I", 2020, w posiadaniu Narodowego Muzeum Etnologii w Osace; Ręcznie haftowany gobelin: „Enchiw SuuKawka [Karafuto Ainu Woman's handwork] II", 2021, w posiadaniu Narodowego Muzeum Etnologii w Osace.
PIOTR NYKOWSKI
(odpowiedzialny za reżyserię świateł i realizację video spektaklu Anatomie oraz performensu Ex voto)
fotograf, reżyser oświetlenia scenicznego, muzyk. Na co dzień związany przede wszystkim z Teatrem Współczesnym w Szczecinie, gdzie odpowiedzialny jest za dokumentacje fotograficzną większości spektakli, warsztatów i przedsięwzięć artystycznych, przygotowanie trailerów i filmów dotyczących przedstawień, rejestrację video wydarzeń. Główny fotograf Festiwalu Kontrapunkt. Regularnie współpracuje z teatrami instytucjonalnymi z całej Polski (m.in. Teatr Polski w Poznaniu, Teatr im. Kochanowskiego w Opolu, Teatr im. Słowackiego w Krakowie, Teatr Polski w Bydgoszczy, Teatr Pleciuga w Szczecinie, Teatr Kana w Szczecinie) oraz z całej Europy, a także teatrami niezależnymi i pozainstytucjonalnymi. Laureat III edycji Konkursu Fotografii Teatralnej - najbardziej prestiżowego przeglądu fotografii teatralnej w Polsce, organizowanego przez Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego w Warszawie, w którym otrzymał wyróżnienie w kategorii „teatralne zdjęcie sezonu” oraz pierwszą nagrodę w kategorii „zestaw dokumentacyjny”. Jury doceniło go za „oryginalny, konsekwentny i autorski sposób podążania za spektaklem, doskonale skomponowane kadry, umiejętność zapisywania nastrojów i emocji scenicznych oraz zdolność budzenia ich w widzach”. Współzałożyciel i basista zespołu Marry No Wane, z którym w 2016 roku wydał płytę pt. „Rozdział pierwszy”. Zajmuje się także fotografią reportażową wydarzeń miejskich, architektury, krajobrazu (w szczególności Pomorza Zachodniego) oraz fotografią uliczną. W swojej pracy stara się pokazywać prawdziwe emocje, budować kadry, odkrywając niedoskonałości i pęknięcia przestrzeni, skupiać się na tym co nieoczywiste i niewidoczne na pierwszy rzut oka.
https://www.facebook.com/pozaokiem
https://www.instagram.com/piotr_nykowski_pozaokiem/
KATARZYNA PASTUSZAK
tancerka/performerka, reżyserka i dyrektorka Amareya Theatre & Guests, adiunkt Zakładu Badań nad Sztukami Scenicznymi (IAiA Uniwersytet Gdański), adiunkt CEMiPoS (Centre for Environmental and Minority Policy Studies, Sapporo). Autorka książki „Ankoku butō Hijikaty Tatsumiego - teatr ciała-w-kryzysie” (Cracow: Universitas, 2014). Od 2008 regularnie współpracuje z artystami japońskimi, realizując projekty artystyczne na terenie Polski i Japonii. Ostatnie spektakle: „“Home-Flight-Home”『 家－逃亡－家』(2020), „(Po)głosy: Pomosty między Polską i Japonią” (2019, reż. K. Pastuszak, muzyka: Natalia Chylińska), „Cztery” (2018, reż. M. Herich, koprodukcja Teatr A Part i Teatr Amareya), „Deadman Eating Watermelon” 『スイカを食べる死者』(2018), „Kantor_Tropy: COLLAGE” (2016, reż. K. Pastuszak), „Nomadka” (2012). Spektakle Pastuszak prezentowane były m.in. w Japonii, na Grenlandii, w Norwegii, Turcji, Izraelu, Niemczech, Francji, Rosji oraz na wielu festiwalach w Polsce. Od 2017 współpracuje z Menoko Mosmos (Stowarzyszenie Kobiet Ajnu, Sapporo) i prof. Hiroshim Maruyamą (CEMiPoS), współtworząc spektakle z udziałem kobiet Ajnu.
YOSHIKO SAITŌ
z pochodzenia Karafuto Ainu (Sachalin), mieszka w Sapporo. Jej matka jest najstarszą siostrą Kimiko Naraki. W wieku 50 lat zdała sobie sprawę, że jej przodkowie to Ajnusi Karafuto. Lubi spędzać czas na haftowaniu ubrań i toreb z wzorami Ajnu, tak jakby śledziła swoją ajnuską tożsamość. W 2011 i 2019 roku odwiedziła Sachalin, aby odwiedzić groby swoich przodków i poznać miejsca, w których znajdują się korzenie jej rodziny. Od 2018 roku bierze udział we wspólnych spektaklach z Teatrem Amareya jako członkini Menoko Mosmos.
BEATA SOSNOWSKA
artystka interdyscyplinarna. W swojej twórczości interesuje się stykiem między człowiekiem, czasem i procesami społecznymi. Na swoim koncie ma działania performatywne, które prezentowała m.in. na WRO’05, Stoczni Gdańskiej, BWA Zielona Góra, Galerii Żak oraz na Generatorze w ramach Malta Festiwal Poznań. W chwili obecnej eksploruje komiks jako formę sztuki i komunikacji. Prowadzi warsztaty komiksowe w środowiskach osób wykluczanych społecznie takich jak więźniarki, osoby starsze i osoby LGBTQ. Autorka między innymi „Zeszycików prowincjonalnych”, „Bez różnicy Płci. Historia praw wyborczych kobiet.”, „Pytam Dlaczego”, antologii twórczości z ostatnich dziesięciu lat „Stworzenie”. Współpracuje z organizacjami feministycznymi i pozarządowymi.
https://www.facebook.com/artystkabeatasosnowska/
https://www.instagram.com/beatasosnowskaartystka/
TOMOMI SPLISGART
tłumaczka, eseistka. Absolwentka polonistyki na Tokijskim Uniwersytecie Studiów Międzynarodowych (Tokyo University of Foreign Studies) oraz studiów kulturowo-polonistycznych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Tłumaczka literatury polskiej oraz autorka licznych felietonów poświęconych kulturze polskiej i artykułów na temat studiów polonistycznych w Azji. Od 2001 roku mieszka w Poznaniu. Jest stałą współpracowniczką Centrum Studiów Azji Wschodniej Uniwersytetu Gdańskiego.
ALEKSANDRA ŚLIWIŃSKA
tancerka, performerka, współzałożycielka i artystka Teatru Amareya, doktora nauk medycznych, wykładowczyni GUMedu, wiceprezeska Stowarzyszenia Amareya Art. W ramach działalności stowarzyszenia realizuje polsko-japońsko-ajnuskie projekty artystyczne. Uczestniczyła w
i wspierała organizacyjnie projekty taneczno-teatralne Amareya z udziałem mniejszości etnicznych, osób z niepełnosprawnością wzroku i osób uzależnionych. Spektakle z udziałem Aleksandry Śliwińskiej prezentowane były m.in. w Japonii, na Grenlandii, w Niemczech, Rosji oraz na wielu festiwalach w Polsce. W 2019 roku spektakl Cztery Teatru Amareya i Teatru A Part z udziałem Śliwińskiej został wybrany do głównego programu Polskiej Platformy Tańca 2019. Praca twórcza w teatrze to dla niej spotkanie z drugim człowiekiem, jak również z samą sobą, to herstorie kobiet świata, z którymi poprzez taniec, ruch i śpiew wspólnie dotykają delikatnych pokładów własnych doświadczeń i dzielą się nimi poprzez indywidualną ekspresję.
RYŌKO TAHARA
założycielka i prezeska pierwszego Stowarzyszenia Kobiet Ajnu - Menoko Mosmos (Ainu Women’s Association) oraz zastępczyni dyrektora Stowarzyszenia Ajnu w Sapporo (Sapporo Ainu Association). Urodziła się w 1951 roku we wpływowej rodzinie ajnuskiej, w społeczności o nazwie Moipet Kotan w mieście Mukawa w Ainu Mosir przemianowanym przez Japończyków na Hokkaido. Przez dwadzieścia lat pracowała na rzecz kobiet Ajnu jako doradca życiowy zatrudniony przez władze miejskie Sapporo. W tym okresie usłyszała wiele nieludzkich historii kobiet Ajnu i dowiedziała się, w jaki sposób japońska kolonizacja Hokkaido zmarginalizowała ludność Ajnu, a w szczególności kobiety Ajnu. W 2003 roku jako pierwsza kobieta Ajnu wzięła udział w pracach Komitetu ds. Eliminacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW), mając nadzieję, że jej głos zostanie usłyszany w na arenie międzynarodowej. W 2009 i 2016 roku, podczas obrad CEDAW, zaprezentowała wyniki badań ankietowych dotyczących warunków życia kobiet Ajnu, przeprowadzonych przez nią i współpracujące z nią kobiety Ajnu. W 2017 roku Stowarzyszenie Kobiet Ajnu Menoko Mosmos było współorganizatorem międzynarodowej konferencji naukowej poświęconej polityce wobec ludów tubylczych - “Lessons to be Learned and Indigenous Art Workshop w Sapporo”, we współpracy z CEMiPoS (Centre for Environmental and Minority Policy Studies). Od 2017 do 2020 roku Stowarzyszenie Kobiet Ajnu zrealizowało dwa międzynarodowe projekty - spektakle z Teatrem Amareya i CEMiPoS oraz Terra Madre (Międzynarodowy Festiwal Slow Food) pod patronatem Slow Food Grass Roots Organization. Ryoko Tahara odwiedziła grób Bronisława Piłsudskiego znajdujący się na przedmieściach Paryża. Jest też pierwszą osobą, która odwiedziła groby Ajnu na spornej wyspie Shikotan, leżącej pomiędzy Rosją a Japonią na Wyspach Kurylskich.
TOMOAKI FUJINO
(dokumentacja fotograficzna)
japoński reżyser filmowy urodzony w Sapporo w 1966 roku. Po uzyskaniu licencjatu na wydziale rolnictwa Uniwersytetu Hokkaido, studiował sztukę i technikę nagrywania dźwięku w Japan Institute of the Moving Image. W trakcie studiów brał udział w produkcji krótkiego filmu dokumentalnego Voices from Sakhalin dotyczącego łamania praw człowieka rdzennych mieszkańców Sachalinu przez Japonię i Rosję. Jest twórcą filmów dokumentalnych obrazujących walkę Ajnów o przywrócenie im praw do rytualnego połowu ryb i o repatriację szczątków swoich przodków, które zostały ekshumowane z ich pierwotnych miejsc pochówku i przetrzymywane są na Uniwersytecie Hokkaido. Najnowsze prace Tomoakiego Fujino to: Take Back Our Ancestor's Remains (2019), Kamuy-Chep: Salmon Fishing and Indigenous Peoples’ Rights (2020), Ainu Way of Burial 2019 Toepet Kotan (2021). Ponadto w 2013 roku, Tomoaki FUjino pomagał reżyserowi Waldemarowi Czechowskiemu dokumentować wywiad z Ikuo Yamamaru z Muzeum Ludu Ajnu w Shiraoi, do filmu Bronisław Piłsudski - Wygnaniec, Folklorysta, Bohater.
HIROSHI MARUYAMA
(koordynacja po stronie japońskiej)
professor emeritus Instytutu Technologii Muroran w Japonii. Głównym przedmiotem jego badań była walka mieszkańców japońskich wsi o sprawiedliwość społeczną, lokalną autonomię i zrównoważony rozwój w sporze z władzami o eksploatację zasobów naturalnych. Od czasu udziału w Northern Research Forum w Oulu w Finlandii w październiku 2006 roku, poświęcił się porównawczym studiom nad polityką rdzennych mieszkańców w Centrum Arktycznym Uniwersytetu Laponii w Finlandii oraz w Centrum Hugo Valentina na Uniwersytecie Uppsala w Szwecji. Regularnie publikuje artykuły w języku angielskim w międzynarodowych wydawnictwach. W grudniu 2016 roku założył CEMiPoS (Centre for Environmental and Indigenous Policy Studies), którego celem jest wspieranie i wzmacnianie pozycji osób i grup marginalizowanych. W ostatnich latach aktywnie współpracował z obiecującymi i uznanymi na arenie międzynarodowej badaczami i artystami na rzecz przeciwdziałania kolonializmowi, rasizmowi i seksizmowi. W 2016 roku został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu w Uppsali.